Nasz CHALLENGE polega na tym, że nominujemy się wzajemnie do dzielenia się tym, co nas inspiruje.
Tomas Venclova dowodził jedności nauki i sztuki jako przejawów ludzkiej twórczości. Twierdził, że nauka pełni ważne, pozytywne funkcje, które są dla niej charakterystyczne lub dostępne, a sztuka „stara się komentować i interpretować świat nawet w tych jego aspektach, w których na razie (a może w ogóle) nie poddają się nauce. (…) Jeśli to (…) się udaje, użytkownik [dzieła sztuki] zyskuje nowe możliwości przekształcania i organizacji świata. (…) Dlatego sztuka jest najskuteczniejszym wyzwaniem rzuconym przez człowieka śmierci i rozpadowi.”* Dla T. Venclovy „Nauka i sztuka są sobie nawzajem niezbędne”* i nie ma między nimi „przepaści” ani przeciwieństwa*. Autor ten uważał, że sztuka pełni funkcję wyzwolenia człowieczeństwa, ponieważ porusza emocje i pomaga rozwiązać istotne problemy egzystencjalne. Przekonywał, że sztuką jest dzieło, które nie jest służebne, w którym autor wyraża wyłącznie siebie, jako czującą indywidualność, zdolną do miłości, cierpienia i radości we właściwy dla siebie tylko sposób. Twórca dzieła sztuki „mówi” więc do innych poprzez to dzieło za samego siebie, we własnym imieniu i swoim osobistym językiem. Według T. Venclovy, miarą talentu artysty jest unikalność jego doświadczenia oraz postrzegania świata, jaka zawarta jest w dziele sztuki, a ponadto – uniwersalizm przekazu wzbudzony w odbiorcach przy pomocy środków artystycznego wyrazu użytych w tym dziele sztuki.
Rozwinięcia myśli T. Venclovy mogą być różne. Na przykład, można zastanawiać się czy zarządzanie to bardziej SCIENCE, czy ART? Bez wątpienia jest dziedziną wymagającą podejścia racjonalnego, zastosowania metod przynoszących dobre rezultaty, oparcia się na logicznych argumentach – tym, co jest dobrze uzasadnione. SCIENCE jest niezbędna w rozwiązywaniu wymiernych, ilościowych i ścisłych problemów. ART & SCIENCE są komplementarne podczas rozważania problemów niewymiernych, jakościowych i deskryptywnych. Zarządzanie jest więc dziedziną nauki, ale także – aktywnością twórczą. Z dostępnych zasobów menedżerowie kreują rzeczywistość przedsiębiorstwa i jego bezpośredniego otoczenia.
Inne kierunki myślenia, inspirowane sławami T. Venclovy, dotyczą przebiegu procesu łączenia ART & SCIENCE, wartości wynikających z tego procesu oraz właściwości umysłu podmiotu, który jest jednocześnie artystą i ekspertem. Łączenie przez menedżera ART & SCIENCE przyrównam – cytując Olgę Tokarczuk – do intelektualnego „świata pośredniego”**, istniejącego pomiędzy tym, co realne a tym, co fantastyczne**, „Krainy Metaksy, Śródświata”**, „Krainy Wszystko-Się-Może-Zdarzyć”**, która jest przeciwieństwem literalizmu**. Według relacji artystów z różnych dziedzin sztuki, twórczość jest bliska temu, co boskie oraz ma związek z tym, co jest wolne, prawdziwe, piękne i pierwotne; „…artysta organizuje wyobraźnię…”***, wzbudza emocje i nie zgadza się na obojętność. Artyści spośród menedżerów - dla mnie - to decyzyjni, intuicyjni liderzy, przywódcy nieformalni i integrujący**** oraz autentyczni – inspirujący, konstruktywni, budujący partnerskie relacje, uprawomocniający członków zespołu dla ich zmiany, ich wzrostu, i ich korzyści*****. Dzięki takim liderom, zmienia się myślenie ludzi i struktury organizacyjne ewoluują od modeli mechanistycznych do organicznych. Beneficjentami tych zmian są wszyscy – społeczeństwa, społeczności, Ty...
M.J.-M.
* T. Venclova, Apie meną ir Masiną (pol.: O sztuce i maszynie), „Kulturos barai” 1966, nr 8, [w] A. Stromas, Venclova: Sztuka jest najskuteczniejszym wyzwaniem rzuconym przez człowieka śmierci i rozpadowi, Magazyn Wyborczej, 12.09.2020, https://wyborcza.pl/magazyn.
** O. Tokarczuk, Czuły narrator, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2020, s. 239-260.
*** C.K. Norwid, Promethidion, Paryż 1851.
**** G.C. Aver, Przywództwo w organizacji. Paradygmaty i studia przypadków, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2009, s. 36-58.
***** M. Armstorng, S. Taylor, Zarządzanie zasobami ludzkimi, Wyd. 6, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2020, s. 769; P.G. Northouse, Leadership. Theory and practice, SAGE 6th Edition, Thousand Oaks 2013, p. 261; M. Macik-Frey, J.C. Quick, C. Cooper, Authentic leadership as a pathway to positive health, „Journal of Organizational Behavior” 2009, vol. 30, no. 3, pp. 453-458; B. George, Authentic leadership, rediscovering the secrets to creating lasting value, Jossey-Bass, San Francisco 2003.
rys. Pixabay
