Transformacja cyfrowa. Opowieść o wiedzy
Transformacja cyfrowa wyczerpuje znamiona Organizational Change – kategorii oczywistej w naukach o zarządzaniu i jakości. W istocie jest to zmiana sposobu rozumienia i przedstawiania sobie świata. Wynika z niej, że to my inaczej widzimy świat i inaczej konstruujemy wiedzę na jego temat (Maciąg, 2020, 95–99). Autor przytacza maksymę Kartezjusza "Cogito ergo sum" z Rozprawy o metodzie dobrego powodowania swoim rozumem i szukania prawdy w naukach (Descartes, 1637; Żeleński (Boy), 1952). Odnosząc się do „przestrzeni rozumnej myśli człowieka”, Rafał Maciąg stwierdza:
Kartezjusz zestawia go z maszyną, dając dowód niemożliwości skonstruowania automatu naśladującego człowieka, który nie pozwala się odróżnić od swego pierwowzoru.
Innymi słowy, przedstawia dowód niemożności zbudowania takiej maszyny. Daje w tym celu dwa argumenty: pierwszy dotyczy unikalnej władzy, jaką człowiek posiada nad językiem, wyraźnie podkreślając, że nie chodzi mu o czysto artykulacyjną zdolność wypowiadania słów, ale o kontekstualną sensowność. (…) Drugi argument dotyczy unikalnej zdolności ludzkiej, jaką jest rozum… (Maciąg, 2020, 163).
W świetle badań nad sztuczną inteligencją (Sejnowski, 2019) przesłanki Kartezjusza straciły dzisiaj ważność, ale – jak konstatuje cytowany już autor:
„najważniejszą, charakterystyczną cechą transformacji cyfrowej (…) jest powolne, ale konsekwentne przejmowanie kontroli nad wspomnianymi procesami wiedzy przez wyspecjalizowane maszyny” (Maciąg, 2020, 166).
Jednocześnie dostępne są fantastyczne wprost opisy sytuacji i nagród (Brynjolfsson, McAfee, 2016), które czekają człowieka w postaci genialnych technologii osobistych, zaawansowanej infrastruktury i prawie nieograniczonego dostępu do dóbr kultury, gdy tylko „poczuje” on pełny wpływ technologii cyfrowych.
Przywoływane i polecane pozycje literatury
- Baricco, A. (2020). THE GAME. Rewolucja cyfrowa. Katowice: Wydawnictwo Sonia Draga.
- Brynjolfsson, E., McAfee, A., (2016). The Second Machine Age: Work, Progress, and Prosperity in a Time of Brilliant Technologies. New York: WW Norton & Company.
- Descartes, R. (1637); przekład Żeleński (Boy), T. (1952). Kartezjusz – Rozprawa o metodzie właściwego kierowania rozumem i poszukiwania prawdy w naukach, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
- Maciąg, R. (2020). Transformacja cyfrowa. Opowieść o wiedzy. Kraków: Universitas.
- Sejnowski, T.J. (2019). Deep lerning. Glęboka rewolucja. Kiedy sztuczna inteligencja spotyka się z ludzką. Warszawa: Wydawnictwo Poltext. Idem (2018). The Deep Learning Revolution. Artificial Intelligence Meets Human Intelligence. Cambridge, MA: MIT Press.
ze studiów przez ostatni rok
T.B.-W.
